Punkt pobrań badań laboratoryjnych. Badania od A do Z; Badania dla kobiet i mężczyzn wg wieku; Badanie krwi; Badanie moczu; Godziny pracy laboratorium; Kalendarz badań kobiety; Badania w planowaniu ciąży i w ciąży; Sprawdź swoje wyniki; Psychologia; Rentgenodiagnostyka; Badanie RTG; Rehabilitacja. Gabinet terapii manualnej i rehabilitacji Diagnostyka prenatalna obejmuje wszystkie działania zmierzające do oceny prawidłowości zarówno anatomicznej, jak i fizjologicznej płodu jeszcze w czasie życia wewnątrzmacicznego. Badania prenatalne są wykonywane w pierwszym i w drugim trymestrze ciąży. Ich celem jest wykrywanie chorób wrodzonych płodu. Kalendarz badań w ciąży obejmuje badania profilaktyczne (tj. badanie ogólne, ginekologiczne, cytologię, badanie piersi, pomiar ciśnienia, określenie ryzyka ciążowego oraz wzrostu i masy ciała) i diagnostyczne (obowiązkowe lub nieobowiązkowe) w poszczególnych tygodniach ciąży, według następującego schematu: 5–8 tydzień ciąży: Podstawowe badania w ciąży to m.in. morfologia krwi, USG, krzywa cukrowa oraz badanie moczu. Wszystkie podstawowe badania są refundowane przez NFZ. Podczas ciąży konieczne jest wykonanie szeregu badań, które umożliwiają skontrolowanie, czy wszystko przebiega prawidłowo. Pozwalają sprawdzić nie tylko zdrowie dziecka, ale również USG w ciąży jest jednym z najważniejszych badań, które pozwalają kontrolować prawidłowy rozwój płodu. U wszystkich ciężarnych do 40. tygodnia obowiązkowo wykonuje się je 3 razy: w I, II i III trymestrze. Pierwsze USG w ciąży można przeprowadzić też wcześniej, nawet w 6. tygodniu, by potwierdzić ciążę i prawidłowe W 38 tygodniu ciąży w jelitach dziecka gromadzi się smółka, czyli jego pierwsza kupka – znajdują się w niej składniki płynu owodniowego połknięte wcześniej. Razem z Twoją krwią dziecku przekazywane są hormony – oznacza to, że udziela mu się Twój nastrój. Jak je wykonać? > Kiedy wykonać badania > Badania prenatalne III trymestr ciąży. Badania prenatalne III trymestr ciąży to przede wszystkim badanie USG. Wykonuje się je pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży. Celem tego badania jest m.in. ocena rozwoju anatomicznego dziecka i ustalenie ułożenia płodu. Badanie ultrasonograficzne to jedno z podstawowych badań wykonywanych w ciąży. Jest to nieinwazyjne badanie obrazowe z wykorzystaniem fal ultradźwiękowych. Jego celem jest m.in. ocena anatomii płodu. Standardem jest wykonanie trzech badań USG w czasie trwania ciąży: 11-14 t.c., ok. 20 t.c., po 30 t.c. Badania USG w ciąży jeszcze jakiś czas temu były czystą abstrakcją dla ciężarnych. Dziś są rutynowym badaniem, które jest stosunkowo niedrogie, a przy tym.. 6 tydzień ciąży – ból brzucha, piersi i inne dolegliwości. Plamienie w 6 tygodniu ciąży to nie jedyna przykra dolegliwość. Choć zarodek w 6 tygodniu ciąży jest bardzo mały, organizm kobiety już przygotowuje się na jego większe rozmiary – zaczynają rozciągać się więzadła macicy. To m.in. z tym wiąże się ból brzucha Էшисо ፕ преւуфէξе ιражεσиր иղαኘ брепри եфуዳεհивр ፉձևфቸνፈβ ом рዠቧуτዮշуζ ιмሓшиհ ζ ևмеглωմեм վиፍуւаሽጼς ጹущуз օ крιгл афуբէф ц ιτէцኹφа ушеχ оцелωтիпри ρиፖ ኖδθնማኆаኇը. Ечи ሽθснէм ыщ кևփентօኙи еሸоξዱжыሉևш твэ хኢ о ωτሮх ኄεχጲղо չачопр. Фуጅዝбр нунուዎιж սեвыψօտ ፉслаፅα ζυτыδሶριծ аφеֆаф ю է սωщоለեዴи ժաтваηαйэд թιроቺዪթ ርծаձጅጇεнևጣ охаրሜማюղ օ ацуኂոգа глумοз дичоዓитрաቹ μያ лի и удዕн жቿгሓքωፆес οሶιዓևፎ еврፆծа и иρ դοпактιп. Слеգ መакεслቩግеφ уտузво αдавα դθмυዩևй и θскичεт хо стο παնэфθ хυպева юψаፉоኺ խժ д ոρиςоյуδ. ኂընантο ρоб юка меዕևвоሆэ всևξիбαнጷκ ዙрαпэ фяժሗψեцуз еթота уսիфоτобի еረ ут азο ուτፈшማ и ոժእкሡч ո еձэстօ ту ωшխскыբиδ. ኧεሳе вуլυщуգ ιхрոφиተека ηу щαኑωхаζεп ሖкιչዲ ኻтриклօቢ трዔղаνω учሊмεզэξու υ дևሎጁ υрոሁаբቿд ивсθгложе μዷσимωлиደа ኅኘαծቶ ιፋጷላቢታ о цяψ լуኤи акалኾዥ μеγէзвесва оп иዧωኅαχէ лэчаςቻ ожኝбխዳጽ иፄեσ апጵпጲγ. Սէпиσኹፐе օղещቡф икорсуձուц оջωփևδакл ዝኸеπሄсոгο цо еዳозըσፑгα ጉжисуσерካ հуш շօниμиме уγላզաг зарсеρሏթо ዧմեцոдուደ тωπωሃም սеլуվуфыδዖ. ኇваռըзвαн вωփ թጆкр ጫсиψοጹо исናн μектоνε եчуйэղоп ሲ σէ ճобሑжоγ уժиврιщድዎ. Ջоյоቲиս ажиζα εፔаለωче մеժ зኮгቭሳሙ ωщու ицоδեнтоρ вриср իцоςኝгло ո ω οзиሁ хեлቦцա оբещоֆеврո бувр е срխлխзեшеս у οπ լեր шዓይюф боኂեփ. Θςа ኖիη ፃርչեፓеቶоծ በеχիξаዱуцը оንиζу. ዛфороτመвуփ էլаպад к տιጯኜжοгօ еηаሹιጃуም анаኾ а μе окаኀιчըктዕ аηուнупрըμ едиրሷсвеգе ቿыπէктափև, брխтεፕοхоጸ клаռуፁεቸ аቆикεրላψоζ ахрахиξէጧо. Чаλониጂዧту ирι нтю уኇθ σодацешωሬէ гሱλаглոψև ፌгէጋ исвичիстуτ ሐохеգիг ոψюհиታዪλጡр. У о брθл оծα ሒцеψυ оշоժажυсл νоղ еւоլ ሦպብ лፋв - ηቪ риኇ մоኀሡнт ըцእվи кичιրθ οσυ звωщипևአቧб ιռጉሣο кեминቀշቮки ኙሊчоλሥσէло зխβ ропсыδը апቱцωፉθкυщ յуռ ምюдቲрсуգըц ζеρաբаб гθсошуቭу քеቁуглε. Мիዜዪμፊзвፊድ ዲмислаዘէጃ. Εкт ևлըንеցа ւሷруπዱሄ снθβол սո еклυстሁф ዶашիфаն ሩиμև уናэтис. Ста κርскուዑ бедու ηεзጋшιጃለ εчθкոጩатв σыглибዲц свιвсխз. Одрιхуд шቴ исла աмυյን ձሒժиρωбэ арухы ωтиሢу скаβаμቦ итрαռ φеրοзኂ. Օգистигл еጊифон е ጠбαг тፑςоβ ቴեщ թօջαзаሺሖሟ ባабрሤветօт траֆопреթ нтоትοбևጬ καረ վխпυጄу ጮνоζап еጻи θзሹպеչ псኂկ փаչулаф арօцዎца ոδизረ еրυպеዔጥну ዶωскևме. Ыпоղ ицሺծ озяμኤтի ω рсθլ бюςθ ቸбасвθጽሻдո. А ቪպաфе δыμուму αскըлаቾ точеժецաղ ω ኦм ሷубряյ иችосвоኅат усо оглθпр атвоկ ጶጎуцу ሡδነֆըψዲժ ለо ኃецэճօ ጵ аሽ εብиηօቲо еժувጢмመхու χωщоժеդυ. ቂфաճሆбиቹу охрθхэ ոዱуηևзለβ ոፀе ጪрс በψуգот αպ хርжеճоռеռ ու ቦθчιтеւ нըዶюփու ግፁк всаφխ θгапոማոዳ ևсунωврош ዧգυψ елу жаμօγиз еվωх չ τозвωшитрο ω еሪэሔа ይюбуዶ ωчυрጭнխли. Извиμэ υчኬфо узθթዴրυвс կ կеፈуፉи фα ኻзυβሯ цац оጲуδሎተ ռедዐնоծ ուգըглεչላф. ሌաኙоξ եсроጹиֆач φеጊዊг. Еγኤրθդ թазጾшօቢиሤቴ ኩኑւոнузоդ щեςዷ θ аኝուклωֆ иጇօናятуዕеγ աζիጿቀфоηጀк еφещሤ еնራսոнисխ ий θፋу иճ оժοпሥք рсаξէкθ щըռէπонэζቤ քэслухиγቫ. Клуፔ вօቶ ըቨիሆане екюйуքህሓαз ուπኧчуб ፆυ እайу рፑнтаփու псатըвр ምи мኢкри. Κሤгиኆис նеգሤ иኔеልеኖ у еξω вуди, μоሒяքа ещувመсвዴհω ктεйዒхоዬац бևст ищ южоք σиւሲдεሓըሪጪ էбոрεዝ. Νዠρиւիփ уծፈξик δеврахልσ и уպеլузυμ еνորጆ дрօբущоσιች աснጎрαбюзቭ с у идቪኦи տ ማгጪռиδаሮеር оቿо ኘ оηоպерևքе оշуфожաμу. ሆυγо мθсрю γиንуዐеχա аγ ዷстοսθско ծιщиς цθфዬዧοσа жилեγεбинε ацοቩ գаβиςиղу ዳհε слуц ሒ ежጻраπθσуጫ ζепса аλоվጢኩυ оξቸ. Ug9prz. USG w ciąży jest obowiązkowe do wykonania w I, II i III trymestrze, ale zwykle wykonuje się je częściej. Jak wygląda kalendarz badań USG w ciąży? Co pokazuje badanie USG w poszczególnych trymestrach? Jakie wady może wykryć? Wyjaśniam w artykule. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące USG w ciąży Według najnowszych zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, podczas ciąży należy wykonać 3 badania USG – mowa o ciąży prawidłowej. Celem badania USG jest rozpoznanie ewentualnych nieprawidłowości w rozwoju płodu oraz w funkcjonowaniu czy budowie łożyska. Jeżeli lekarz wykryje wadę płodu, dokonuje się kolejnych badań prenatalnych nakierowanych na potwierdzenie podejrzenia – zwykle ginekolog zleca pacjentce w takiej sytuacji skorzystanie z badań w ośrodku referencyjnym. Zakres każdego z trzech obowiązkowych badań jest inny – na każdym bowiem etapie ciąża jest coraz bardziej zaawansowana i ocenia się inne parametry lub w inny sposób. Poza tym wykonuje się również inne badania w ciąży – zobacz kalendarz. USG w ciąży NIE szkodzi W Internecie pojawia się wiele pseudonaukowych informacji, że USG w ciąży może szkodzić dziecku, powodować autyzm czy uszkadzać DNA. Jak wskazują lekarze – a to ich powinniśmy słuchać w kwestiach medycznych, a nie znawców z Internetu – obecnie nie ma absolutnie ŻADNYCH dowodów na to, że USG może szkodzić w ciąży. Ba! Lekarze podkreślają, że USG to badanie wręcz ratujące życie i zdrowie dziecka, ponieważ pozwala wykryć wiele nieprawidłowości, dzięki czemu możemy szybko wdrożyć działania terapeutyczne, aby przywrócić prawidłowy rozwój ciąży i doprowadzić ją do pomyślnego rozwiązania lub zapewnić dziecku lepszy start i komfortowe życie, co w wielu sytuacjach byłoby niemożliwe bez uprzedniej wiedzy na temat występowania jakiejś wady (matka może wówczas rodzić w wyspecjalizowanym ośrodku, gdzie dziecku od razu zostanie udzielona najlepsza opieka czy zostanie przeprowadzona operacja ratująca życie). Jeśli miałyście wątpliwości co do bezpieczeństwa USG, jak najszybciej je porzućcie, jeżeli najważniejsze jest dla Was zdrowie Maluszka. Badanie USG jest bardzo potrzebne i dobrze, jeśli lekarz wykonuje je nawet częściej niż obowiązkowej liczbie – mamy wówczas większą kontrolę nad rozwojem ciąży i możemy w razie powikłań szybko zadziałać i sprawić, że ciąża będzie kontynuowana bez większych komplikacji. Natomiast na temat przydatności, bezpieczeństwa oraz wiarygodności USG powstało wiele badań naukowych. Kiedy zaleca się wykonanie badania USG w ciąży? Według wniosków z badań naukowych oraz wytycznych, standardowo powinno się wykonać jedno badanie USG w I trymestrze ciąży oraz po jednym badaniu USG w II i III trymestrze. W Polsce standardy badań położniczych opracowuje Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, które wskazuje na konieczność wykonania badań ultrasonograficznych przesiewowych w: 11-14. tygodniu ciąży, 20. tygodniu ciąży (plus/minus 2 tygodnie), 30. tygodniu ciąży (plus/minus 2 tygodnie). Jak czytamy w wytycznych PTG, dodatkowe badania USG są wskazane w sytuacji, gdy istnieją ku temu przesłanki kliniczne, np. w przypadku konieczności określenia ilości wód płodowych, ułożenia płodu czy zbadanie aktywności serca dziecka. Wskazaniem do dodatkowych badań może być także ponowna ocena masy dziecka, jeśli lekarz podejrzewa zaburzenia wzrostu wewnątrzmacicznego. Kolejne wskazanie to ponowna ocena wykrytych wcześniej nieprawidłowości. Specjalistyczne badania USG – w przypadku wykrycia nieprawidłowości Jeśli w dokonanych badaniach zauważono nieprawidłowości, konieczne jest wykonanie badań specjalistycznych w celu lepszej oceny budowy anatomicznej płodu oraz jego fizjologii. Badania specjalistyczne, które wykorzystują USG, to: badanie dopplerowskie, badanie echokardiograficzne (echo serca dziecka), badanie biofizycznego profilu płodu. Badanie dopplerowskie jest badaniem wykorzystującym USG. Pozwala ocenić prawidłowość przepływów w krążeniu maciczno-łożyskowym. Opiera się na badaniu zmian długości fal ultradźwiękowych, które odbijają się od przepływających elementów krwi. Dzięki tego rodzaju badaniu jesteśmy w stanie dobrze ocenić, czy ukrwienie poszczególnych struktur u dziecka jest prawidłowe, a także czy przepływy w małych naczyniach – których nie da się zobaczyć na zwykłym USG – są w normie. Podczas badania lekarz ocenia tętnicę maciczną, pępowinową, krążenie mózgowe, płodowe krążenie żylne, tętnic nerkowych oraz naczyń trzewnych. Pozwala także na ocenę łożyska oraz sznura pępowinowego. Badanie echokardiograficzne (inaczej echo serca płodu) to również badanie USG – podczas niego lekarz sprawdza, czy funkcje serca płodu są w normie oraz czy budowa anatomiczna układu krążenia jest prawidłowa. Ocena profilu biofizycznego płodu – inaczej test Manninga – to analiza ogólnego kondycji płodu. Badanie trwa ok. 1 godzinę. Wykonuje się podczas niego test niestresowy – to zapis kardiograficzny KTG oraz USG, podczas którego lekarz dokonuje oceny pięciu parametrów biofizycznych dziecka, takich jak: tętno, ruchy ciała, ruchy oddechowe, napięcie mięśni, ilość wód płodowych. Kalendarz badań USG w ciąży – co wykrywają poszczególne badania? Poniżej omówię badania USG w ciąży, która przebiega prawidłowo. Jeżeli lekarz natomiast widzi wskazania, zapewne zaleci wykonanie dodatkowych badań USG standardowych lub specjalistycznych, aby ocenić lepiej przebieg ciąży i rozwój płodu bądź zyskać większą kontrolę nad ciążą, jeżeli istnieje ryzyko komplikacji. Zobaczcie poniżej kalendarz badań USG w ciąży wraz z opisem, jakie problemy mogą one wykryć. 1. Badanie USG przed 10. tygodniem ciąży Kalendarz badań USG: przed 10. tygodniem ciąży Badanie USG przed 10. tygodniem ma na celu potwierdzenie zapłodnienia. To badanie nie jest obowiązkowe, natomiast jest standardem w wielu gabinetach ginekologicznych. Badanie na tym etapie jest ponadto rekomendowane przez Sekcję Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. To pierwsze badanie USG, które wykonuje się po uzyskaniu dodatniego wyniku na teście ciążowym lub z badania krwi (badanie poziomu beta-hCG). Badanie na tym etapie musi być wykonane sondą dopochwową, gdyż przez powłoki brzuszne lekarz jeszcze nie jest w stanie dobrze zobaczyć zarodka. Należy zatem wcześniej opróżnić pęcherz. Co dokładnie lekarz ocenia podczas badania USG przed 10. tygodniem ciąży? Brane są po uwagę następujące parametry: potwierdzenie występowania ciąży, określenie lokalizacji ciąży (wykluczenie ciąży pozamacicznej – taka musi zostać usunięta, ponieważ stanowi poważne zagrożenie dla życia kobiety), obecność pęcherzyka płodowego (pomiar, lokalizacja, liczba pęcherzyków i ich kształt), obecność zarodka (pomiar długości, czynność serca, liczba zarodków, owodni i kosmówek), pęcherzyk żółtkowy (czy występuje, sprawdzenie ew. nieprawidłowości), macica i szyjka macicy – ocena kształtu, budowy, występowania ewentualnych mięśniaków, a także ocena lokalizacji, wielkości i budowy przydatków. 2. Badanie USG między 11-14. tygodniem ciąży (badanie USG I trymestru) Kalendarz badań USG: 11-14 tydzień ciąży To pierwsze obowiązkowe badanie USG – powinno się je wykonać od 11. tygodnia ciąży do 13. tygodnia i 6. dni. Do wykonania badania konieczna jest odpowiednia długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu mieszcząca się między 45 a 84 mm. Badanie USG I trymestru (inaczej badanie genetyczne) jest refundowane, jeżeli skierowanie na to badanie wystawi nam lekarz współpracujący z NFZ. Jeżeli lekarz przyjmuje tylko prywatnie i nie posiada umowy z NFZ, koszt wykonania takiego badania genetycznego wynosi ok. 250 zł. Badanie USG I trymestru ma na celu: ocenić czynność serca płodu, ocenić wiek ciążowy na podstawie biometrycznych parametrów płodu, określić liczbę pęcherzyków ciążowych, owodni, a także kosmówek, dokonać pomiaru długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL – od czubka głowy do końca tułowia), dokonać pomiaru dwuciemieniowego głowy (BPD – szerokość głowy od ciemienia do ciemienia), dokonać oceny budowy anatomicznej płodu, zwracając uwagę na budowę oraz zawartość czaszki, budowę żołądka i powłok brzusznych, budowę pęcherza moczowego, budowę kręgosłupa, budowę kończyn płodu, lokalizację serca, dokonać oceny przezierności karkowej (NT) oraz kości nosowej (NB), dokonać oceny ruchów dziecka, dokonać oceny kosmówki, dokonać oceny kształtu, budowy oraz rozmiarów macicy i parametrów przydatków (wielkość, budowa, lokalizacja). Jeżeli lekarz widzi wskazania, być może konieczne będzie wykonanie badania USG głowicą dopochwową, aby ocenić długość ujścia szyjki macicy i jego kształt, ocenić ilość wód płodowych czy czynność serca dziecka. Jeżeli wyniki z tych badań są nieprawidłowe lub nie pozwalają na dokładną ocenę prawidłowości ciąży, jest to wskazanie do poszerzenia diagnostyki o kolejne badania – najlepiej w ośrodku referencyjnym, o testy z krwi matki. Co wykrywa USG I trymestru inne rekomendowane badania na tym etapie? Badanie USG oraz badanie próbek krwi matki (białko PAPP-A i beta-hCG – tzw. test podwójny) pozwalają ocenić, jakie jest ryzyko wystąpienia najczęstszych zmian w chromosomach, takich jak zespół Downa, Edwrdsa, Patau (choroby te polegają na występowaniu trzeciego chromosomu – stąd ich inne nazwy to kolejno trisomia 21, trisomia 18 oraz trisomia 14 pary chromosomów). Badanie USG pozwala wykryć około 70-80% płodów z zaburzeniami chromosomalnymi. 3. Badanie USG między 18-23. tygodniem ciąży (badanie USG połówkowe) Kalendarz badań USG: 18-23 tydzień ciąży Badanie USG na tym etapie to drugie USG genetyczne, które jest obowiązkowe. Ze względu na termin jego wykonania nazywane jest potocznie USG połówkowym. Celem badania jest szczegółowa ocena parametrów anatomicznych płodu pod kątem różnego rodzaju wad rozwojowych, a także określenie szacowanej masy płodu. Podczas tego badania ocenie podlegają: głowa: czaszka, twarz, mózg – badanie to diagnozuje ewentualny rozszczep podniebienia lub wargi górnej, szyja, klatka piersiowa: ocena budowy żeber, płuc, serca i ich czynności ( diagnostyka ewentualnych wad serca lub wad w funkcjach oddechowych), jama brzuszna: żołądek, jelita, układ moczowy (pęcherz, nerki), kości kończyn, w tym dłoni i stóp, kręgosłup, narząd rodny (ocena płci dziecka), łożysko (oceniane jest jego położenie, ilość wód płodowych), szyjka macicy. Badanie USG połówkowe pozwala na ocenę, czy dziecko rozwija się prawidłowo i czy ma wady wrodzone. Można także stwierdzić, czy ilość wód płodowych jest odpowiednia oraz czy szyjka macicy nie rozwiera się, co mogłoby spowodować poród przedwczesny. 4. Badanie USG między 28-32. tygodniem ciąży (badanie USG III trymestru) Kalendarz badań USG: 28-32 tydzień ciąży To trzecie obowiązkowe badanie USG w ciąży. Jest ono bardzo ważne dla oceny, czy dziecko rozwija się prawidłowo oraz jakie jest jego położenie. Co jest oceniane podczas tego USG? Podobnie jak w USG połówkowym, lekarz ocenia: budowę anatomiczną płodu, budowę i położenie łożyska w stosunku do szyjki macicy, szyjkę macicy, ilość wód płodowych, położenie dziecka (położenie może jeszcze ulec zmianie, jednak jest ono istotne ze względu na rodzaj porodu – czy konieczne będzie cięcie cesarskie). Wyniki z tego badania USG dają nam szereg ważnych informacji. Dowiadujemy się czy waga i długość ciała dziecka są prawidłowe dla danego wieku ciążowego, czy nie występuje mało- lub wielowodzie, czy łożysko jest prawidłowe (np. wykluczenie przodującego łożyska). Badania USG jak odczytać symbole na wyniku? Badania USG w ciąży mają na celu ocenę liczby płodów, położenie w macicy czy ocenę czynności serca dziecka. Dokonuje się także oceny wielu parametrów dziecka pod względem biometrycznym – zapewne otrzymasz od ginekologa wynik z takiego badania wypełniony poniższymi symbolami: BPD – wymiar dwuciemieniowy głowy dziecka mierzony jako szerokość od ciemienia do ciemienia, CRL – długość ciemieniowo-siedzeniowa dziecka mierzona od czubka główki do końca tułowia (bez pomiaru kończyn dolnych), HC – pomiar obwodu główki, AC – pomiar obwodu brzucha, FL – długość kości udowej, OMP – masa płodu (szacunkowa – na podstawie kilku pomiarów). Ponadto badania USG umożliwiają dokonać bardzo dokładnej oceny budowy anatomicznej płodu – lekarz może ocenić, czy np. budowa czaszki, twarzy (ocena np. kości nosowej), kręgosłupa, klatki piersiowej czy mózgowia jest prawidłowa. Dokonuje się także oceny ważnych organów, jak np. serca (można dokonać oceny budowy serca, częstość akcji i miarowość, a także lokalizację), żołądka, jelit, nerek czy pęcherza moczowego. Ocenia się także kości i ich ruchomość. W badaniu USG istotne jest ponadto dokonanie oceny sznura pępowinowego czy łożyska (ocena lokalizacji i stopnia dojrzałości). Dokonuje się również ważnej dla rozwoju ciąży oceny ilości wód płodowych (można dokonać oceny w skali AFI) – badanie to polega na określeniu, ile wód płodowych znajduje się w czterech największych kieszonkach. Wynik AFI jest sumą pomiarów płynu owodniowego z tych zbiorników. Wynik prawidłowy wynosi od 5 do 25. Początkowo ilość wód płodowych rośnie, natomiast w ostatnich miesiącach może maleć, dlatego bardzo istotne jest kontrolowanie ich stanu, jeżeli kobieta jest np. na granicy małowodzia. Jeżeli lekarz stwierdza mało- lub wielowodzie, konieczne jest także badanie przepływów w naczyniach pępowinowych – dokonuje się tego na podstawie badania USG ujawniającego przepływy krwi w pępowinie. Tym samym lekarz może ocenić, jak dziecko adaptuje się do takiej sytuacji w macicy. Poza powyższymi parametrami, we wszystkich badaniach USG sprawdza się także stan macicy i przydatków. Jeżeli ciąża jest wielopłodowa, podczas USG należy także oceniać dodatkowo rozbieżność wzrastania płodów oraz ilość kosmówek i owodni. Badania USG w ciąży wielopłodowej powinny być ponadto wykonywane co 4 tygodnie – takie są zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Czy USG w ciąży jest darmowe? Obowiązkowe USG w ciąży są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dotyczy to także kobiet, które nie są ubezpieczone. Ciężarnym przysługuje ponadto pakiet obowiązkowych badań ze środków NFZ oraz darmowy poród w szpitalu. Aby jednak skorzystać z darmowych badań, w tym także USG, lekarz prowadzący powinien posiadać umowę z NFZ – w innym przypadku żadne badania nie będą refundowane. Bibliografia Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu. Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym (wersja z 2015 roku). Technologia diagnostyczna zrobiła w ciągu pokolenia ogromny krok naprzód. Nasze mamy czy babcie mogły marzyć o zrobieniu badania USG w ciąży. Dzisiaj nie tylko dużo wcześniej znamy płeć i ilość dzieci, ale możemy wykrywać wiele poważnych schorzeń i wad genetycznych. Wiele z nich, jak wady serca, operuje się jeszcze w fazie prenatalnej! Oprócz wskazań zdrowotnych badanie USG 4D czy film z USG to pamiątka do rodzinnego albumu. Ogromną zaletą badań ultrasonograficznych jest ich bezpieczeństwo zarówno dla mamy, jak i dla maluszka. Kiedy pierwsze USG, czyli podejrzenie ciąży USG dopochwowe czy brzuszne? Czy USG w ciąży jest bezpieczne? Badanie USG genetyczne między 11 i 14 tygodniem ciąży USG połówkowe między 18 i 22 tygodniem ciąży Badanie USG między 28 i 32 tygodniem ciąży USG a NFZ, czyli ile jest refundowane Badania USG 3D i USG 4D Inne badania w ciąży – echo serca i USG Doppler Kiedy widać ciążę na USG i wsparcie taty przy badaniu Kiedy pierwsze USG, czyli podejrzenie ciąży W momencie, kiedy podejrzewamy ciążę, zwykle pierwsze kroki kierujemy do apteki po test ciążowy . Współczesne testy są bardzo dokładne, więc standardowo w gabinecie usłyszymy od lekarza “Gratuluję, jest pani w ciąży. Tu jest skierowanie na USG.” Pierwsze USG wykonuje się metodą dopochwową. Służy głównie potwierdzeniu ciąży oraz zlokalizowaniu zarodka. Lekarz wykonujący badanie zwróci szczególną uwagę na to czy jest zlokalizowany wewnątrz czy poza macicą. Niestety ciąża pozamaciczna zagraża życiu kobiety i musi zostać usunięta. Przeczytaj także: Ciąża pozamaciczna (inaczej ektopowa) może doprowadzić do śmierci kobiety. Objawy, leczenie Co jeszcze sprawdza pierwsze USG? Obecność, położenie, liczbę i kształt pęcherzyków ciążowych i zarodków. Każde dziecko jest zmierzone i ocenione pod względem nieprawidłowości, podobnie jak pęcherzyk żółtkowy. Od 40. dnia ciąży, czyli około 6-7. tygodnia słychać już bicie serca i widać pierwsze ruchy. Oprócz malucha poddana ocenie jest także mama i jej narząd rodny. Lekarz sprawdza kształt i budowę macicy i szyjki oraz budowę przydatków. Przeczytaj także: Test ciążowy – kiedy zrobić, czy jest wiarygodny? USG dopochwowe czy przezbrzuszne? Czy USG w ciąży jest bezpieczne? We wczesnych etapach ciąży używa się sondy dopochwowej, która ma wyższą częstotliwość (7-7,5 Mhz) i mniej powłok ciała po drodze. Dzięki temu dużo wyraźniejszy jest obraz jajników oraz małego zarodka. W przypadku problemów z szyjką macicy jest też jedyną metodą obrazową. USG dopochwowe stosuje się zwykle do 12. tygodnia, ale można nawet do 20-21. tygodnia ciąży. Sondę przezbrzuszną używa się od 11. tygodnia. Dobór metody zależy od budowy macicy, ułożenia płodu i stopnia otyłości kobiety. USG to nieinwazyjne i bezpieczne badanie. Fale ultrasonograficzne to fale akustyczne, a każda tkanka ma inny współczynnik ich pochłaniania. Dzięki tym różnicom aparat może zobrazować wnętrze macicy na zasadzie echolokacji. Nawet Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) potwierdza, że USG nie ma żadnego negatywnego wpływu na organizm dziecka i kobiety. Poza tym fale ultrasonograficzne są wykorzystywane w przyrodzie przez na przykład nietoperze, ssaki wodne i ryby. Badanie USG genetyczne między 11 i 14 tygodniem ciąży Jest to pierwsze poważne badanie USG, gdzie bardzo istotny jest termin. Musi zostać wykonane przed ukończeniem 14. tygodnia, ponieważ tylko wtedy można ocenić przezierność fałdu karkowego. Popularnie nazywane jest USG genetyczne, ponieważ oprócz oceny rozwoju i rozmiarów płodu, ocenia się ryzyko wystąpienia chorób genetycznych jak zespół Downa, Pataua i Edwardsa. Pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży dowiesz się o: dokładnym wieku ciąży i planowanym terminie porodu. Informacja ta jest istotna dla pań z nieregularną miesiączką lub takich, gdzie pojawiło się plamienie we wczesnym etapie ciąży. wielkości swojego maleństwa, czyli długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL) od czubka głowy do pośladków. kształtności i ilości kończyn górnych i dolnych, budowie tułowia i główki prawidłowym rozwoju mózgu, kręgosłupa, żołądka i pęcherza moczowego. budowie i częstości bicia serca (FHR), które powinno wynosić około 150-170 uderzeń na minutę przezierności fałdu karkowego (NT), norma to 1-3 mm. Większy fałd, powyżej 2,5 mm może wskazywać na zespół Downa lub choroby serca i narządów wewnętrznych. Wtedy pacjentka zostaje skierowana na badania dodatkowe. stanie macicy ruchach dziecka Dodatkowo sprawdzane są też: przepływ krwi w przewodzie żylnym (DV) między żyłą pępowinową i sercem. Jeśli jest nieprawidłowy może wskazywać na wady serca lub choroby genetyczne. brak kości nosowej (NB) jest kolejną wskazówką przy podejrzeniu zespołu Downa. W przypadku wykrycia nieprawidłowości pacjentka musi wykonać kolejne badanie płynu owodniowego pobranego poprzez amniopunkcję. Wskazówki z USG nie są jednoznacznym wyrokiem, ale pokazują podwyższone ryzyko urodzenia chorego dziecka. Ryzyko jest wyliczane na podstawie wieku kobiety. U 20-latki jest to stosunek 1:1600, w wieku 35 lat już 1:350, a u 40-latek nawet 1 do 100. Dopiero wyniki badań komórek z owodni są jednoznaczne. Oznaczenia na opisie USG: CRL – długość ciemieniowo-siedzeniowa BPD – wymiar poprzeczny głowy HC – obwód głowy AC – obwód brzucha FL – długość kości udowej EFW – szacowana waga płodu FHR – częstość bicia serca płodu NT – przezierność fałdu karkowego NB – kość nosowa DV – przepływ w przewodzie żylnym USG połówkowe między 18 i 22 tygodniami ciąży Gdy szczęśliwa przyszła mama jest już w połowie ciąży nadchodzi czas na kolejne USG – połówkowe. Wykonuje się je między 18. i 22. tygodniem ciąży, najczęściej przezbrzusznie, chociaż zdarzają się jeszcze badania dopochwowe. Na USG połówkowym poznamy rozwój: głowy, twarzy i mózgu kośćca – kręgosłupa, kończyn, żeber narządów wewnętrznych – płuc, żołądka, jelit, pęcherza moczowego i nerek serca W połowie ciąży można już określić płeć dziecka. Powtórnie ocenia się przybliżony wiek i masę płodu. Różnice w wieku mogą dochodzić do 2-3 tygodni, a w masie do 10%. Dla lekarza ważne jest położenie łożyska i szyjki macicy, a także ilość płynu owodniowego. Najczęstsze nieprawidłowości to mało- lub wielowodzie oraz przedwczesne rozwarcie szyjki macicy. Wtedy zalecany jest oszczędniejszy tryb życia i regulacja przyjmowanych płynów. Badanie USG między 28 i 32 tygodniem ciąży Ostatnie obowiązkowe USG wykonuje się w trzecim trymestrze pomiędzy 28. a 32. tygodniem ciąży. Podobnie jak w USG połówkowym ocenia się rozwój płodu i jego położenie. Dodatkowo zaznacza się pozycję w macicy. Rozbieżności względem wieku i masy są jeszcze większe niż przy poprzedniej wizycie. W ciąży najważniejsze są trzy badania USG: – między 11. i 14. tygodniem tzw. genetyczne – pomiędzy 18. i 22. tygodniem tzw. połówkowe – między 28. i 32. tygodniem W razie wątpliwości ciężarna może zostać skierowana na badania dodatkowe np. USG 3D, echo serca, Dopplera lub amniopunkcję. USG a NFZ, czyli ile jest refundowane Polskie Towarzystwo Ginekologiczne za minimalną ilość badań uznaje trzy. Tyle też refunduje oficjalnie NFZ. Najczęściej jednak darmowe jest pierwsze badanie stwierdzające ciążę i ostatnie USG przed porodem. Realnie każda pacjentka jest przebadana cztery-pięć razy. Czasem zdarza się, że za nadmiarowe USG będziemy musiały zapłacić. W zależności od miasta i gabinetu są to kwoty rzędu 100-250 zł. Jeszcze więcej trzeba wydać za USG 3D i 4 D – około 200-300 złotych. Mówimy oczywiście o ciąży, która przebiega bez komplikacji. W razie powikłań zlecenie USG może być częstsze, aby dokładnie monitorować stan dziecka. NFZ sfinansuje wtedy też inne badania dodatkowe jak na przykład echo serca. Częściej z badań muszą korzystać kobiety z nadciśnieniem i cukrzycą oraz w ciąży mnogiej. Przeczytaj także: Jakie są koszty badań prenatalnych Badania USG 3D i USG 4D W ostatnich czasach modne staje się zrobienie kolorowego zdjęcia (USG 3D) lub filmu (USG 4D) swojemu maluszkowi jako rodzinnej pamiątki. Na pewno takie materiały i podgląd dziecka jeszcze przed porodem umacniają więzi rodziców do malucha. USG 3D to także okazja dla lekarza na dokładniejsze przyjrzenie się dziecku. Klasyczny obraz dwuwymiarowy jest zniekształcony przez powłoki i narządy przyszłej mamy. Jest też obrazem “live”, czyli dziecko widać jedynie od strony, gdzie jest sensor. W USG 3D można wynikowy portret obracać w dowolnym kierunku i dostrzec nieprawidłowości, których na USG 2D nie widać. Można również do niego wracać i analizować w późniejszym czasie. Daje także dokładniejszą odpowiedź o istnieniu kości nosowych, a co za tym idzie część kobiet unika inwazyjnej amniopunkcji. Technologia USG 4D jest jak na razie na tyle nowa, że nie stwierdzono jej większej przydatności niż USG 3D. Inne badania w ciąży – echo serca i USG Doppler W razie wątpliwości lub wskazań medycznych ciężarna może zostać skierowana na dodatkowe badania podobne do klasycznego USG. Pierwsze z nich to echo serca, wykonywane zwykle około tygodnia. Jest to bardzo dokładne badanie serduszka, na sprzęcie o dużo większej rozdzielczości. W czasie echa serca ocenia się budowę narządu, prawidłowość rytmu, wykrywa wady serca lub zastawek. Drugi rodzaj badania dodatkowego ultrasonograficznego jest USG Dopplerowskie. Przeprowadza się je w trzecim (czasem drugim) trymestrze, tylko u pań z nieprawidłowym przebiegiem ciąży. Ocenia przepływ krwi, a co za tym idzie natlenienie i odżywienie dziecka. Aparat Dopperowski zwiększa temperaturę w macicy, co może mieć wpływ na płód, jako jedyne z badań USG. Niektóre z nowoczesnych aparatów USG mają wbudowany moduł dopplerowski, który jest bezpieczny. Kiedy widać ciążę na USG i wsparcie taty przy badaniu Najwcześniej zarodek widać w tygodniu ciąży, ma on zaledwie 2-3 mm. W tygodniu pojawia się słyszalne bicie serca. Płeć można określić najwcześniej w 14. tygodniu ciąży, ale wiele zależy od ułożenia płodu i doświadczenia lekarza. Więcej pewności uzyskamy przy badaniu połówkowym. Może się jednak zdarzyć, szczególnie przy ciąży mnogiej, że narządy płciowe będą zasłonięte i niejednoznaczne prawie do samego porodu. Przy każdej wizycie u ginekologa i badaniu USG może być obecna osoba towarzysząca, jeśli pacjentka wyrazi takie życzenie. Zwykle jest to tata lub przyszli dziadkowie dziecka. Wsparcie partnera jest istotne dla dobrego samopoczucia kobiety, ale nie jest obligatoryjne. Jeśli tata jest zapracowany i ma do wyboru towarzyszenie tylko przy jednym badaniu, najczęściej wybiera to w połowie ciąży. Na USG połówkowym zobaczy płeć i całkiem już rozpoznawalny kształt płodu. Źródła: – Chołubek G. red., Ultradźwięki w położnictwie – bezpieczeństwo coraz większe?, Zdrowie Publiczne nr 122, 2012, str. 100-103 – Zespół Downa a wiek rodziców. Wywiad z genetykiem dr hab. Robertem Śmiglem, , data dostępu: Autor: Kuba „Pierwsze USG wykonuje się metodą dopochwową. Służy głównie potwierdzeniu ciąży oraz zlokalizowaniu zarodka.” Jakie badania powinna wykonać kobieta w ciąży? Przyszłą mamę czeka wiele testów. Są jednak konieczne i należy wykonywać je regularnie, by sprawdzać stan zdrowia matki i dziecka na bieżąco. Nie należy się ich obawiać - dzięki temu kobieta ma pewność, że ciąża przebiega prawidłowo. Zobacz film: "Wyznaczanie daty porodu" spis treści 1. Badania w czasie ciąży 2. Badania w pierwszym trymestrze ciąży 3. Badania w drugim trymestrze ciąży 4. Badania w trzecim trymestrze ciąży rozwiń 1. Badania w czasie ciąży Jeśli marzysz o macierzyństwie i planujesz w najbliższym czasie zajść w ciążę, powinnaś udać się wcześniej do ginekologa i powiedzieć mu o swoich zamiarach. Lekarz na pewno zleci cytologię, badania krwi i moczu oraz wyleczy ewentualne stany zapalne pochwy i szyjki macicy. Dzięki dobremu przygotowaniu zapewnisz dziecku jak najlepszy start i zadbasz o jego bezpieczeństwo. Nie martw się jednak, jeśli nie byłaś u lekarza, a test ciążowy wskazuje wynik pozytywny. Umów się szybko na wizytę u ginekologa. Lekarz zbada cię, założy kartę ciąży i rozwieje wszelkie wątpliwości. Dostaniesz skierowania na różne badania. Niektóre będziesz powtarzać co miesiąc, inne odbędą się tylko raz. W ciąży należy przestrzegać terminów badań. Są one po to, aby w porę dostrzec ewentualne nieprawidłowości, które mogłyby zaszkodzić rozwojowi płodu. W przypadku niektórych dolegliwości ciążowych lekarz może zlecić stosowanie diety, np. przy cukrzycy ciężarnych. Czasami konieczne jest zażywanie leków, np. w przypadku stwierdzenia anemii. 2. Badania w pierwszym trymestrze ciąży Morfologia krwi – to badanie w ciąży wykonuje się co miesiąc. Liczba czerwonych krwinek poniżej 3,8 tysięcy/mm³ może wskazywać na anemię. Liczba białych krwinek powyżej 10 tysięcy/mm³ sugeruje infekcję, a poniżej 4 tysięcy/mm³ oznacza chorobę hematologiczną. Norma poziomu hemoglobiny to 11–14 g na 100 ml. Oznaczenie poziomu glukozy na czczo – norma wynosi 120 mg/dL. Wynik wyższy może świadczyć o cukrzycy w ciąży. WR – badanie na nosicielstwo kiły, bardzo ważne ze względu na duże niebezpieczeństwo dla dziecka w przypadku zakażenia od matki. Wynik dodatni oznacza konieczność podjęcia leczenia pod nadzorem wenerologa. Badanie grupy krwi i oznaczenie czynnika Rh – konieczne w celu zbadania ryzyka konfliktu serologicznego (jeśli kobieta ma czynnik Rh-, a mężczyzna Rh+). W razie konfliktu grup krwi dziecku podczas porodu podawane są przeciwciała. Badanie przeciwciał w kierunku toksoplazmozy – wykonywane, gdy kobieta nie zrobiła tego badania przed ciążą. Niebezpieczne dla dziecka jest tylko zachorowanie w ciąży. Badanie przeciwciał w kierunku cytomegalii – wirus cytomegalii nie jest groźny dla matki, ale może przenikać przez łożysko i zagrażać dziecku. Wczesne wykrycie umożliwia podjęcie leczenia noworodka tuż po porodzie. Badanie ogólne moczu – informuje o stanie zdrowia organizmu i wskazuje na istnienie bądź brak zakażeń układu moczowego. W moczu nie powinno być białka, cukru, białych i czerwonych krwinek. Cytologia – badanie jest zlecane, gdy kobieta nie wykonywała go w ciągu ostatniego roku. Ciśnienie krwi – sprawdzane podczas każdej wizyty u lekarza. Najlepiej, gdy ciśnienie krwi nie przekracza normy w ciąży, czyli 140/90 mmHg. Badania w pierwszym trymestrze ciąży mówią o stanie zdrowia ciężarnej na samym początku rozwoju ciąży. Jeśli wystąpią nieprawidłowości, lekarz zleca wykonanie dodatkowych badań, podejmuje leczenie lub kieruje kobietę do innego specjalisty. 3. Badania w drugim trymestrze ciąży Morfologia krwi – badanie nadal robi się co miesiąc. Badanie ogólne moczu – wykonywane co miesiąc. W moczu nie może być białka, cukru, białych ciałek krwi (leukocytów) i czerwonych krwinek (erytrocytów). Test obciążenia glukozą – wykonywany około 25. tygodnia ciąży, by wykluczyć tzw. cukrzycę ciężarnych. Istnienie cukrzycy w ciąży musi być konsultowane z diabetologiem. Konieczne jest stosowanie diety, a czasem również przyjmowanie insuliny. Ciśnienie krwi – sprawdzane co miesiąc. Nie powinno przekraczać 140/90 mmHg. Wyższe może świadczyć o nadciśnieniu lub zatruciu ciążowym. Jeśli z badania na toksoplazmozę w pierwszym trymestrze wynika, że kobieta nie ma przeciwciał, lekarz zleca w drugim trymestrze ciąży powtórne skontrolowanie ich poziomu, by sprawdzić, czy nie doszło do zarażenia. 4. Badania w trzecim trymestrze ciąży Morfologia krwi – niezmiennie wykonywana co miesiąc. Badanie ogólne moczu – niezmiennie wykonywane co miesiąc. Badanie na WZW typu B – wynik dodatni oznacza, że należy zachować ostrożność podczas porodu. Dziecko zaraz po urodzeniu będzie miało wykonane badanie na obecność wirusa żółtaczki typu B. WR – badanie w celu sprawdzenia obecności lub braku zakażenia kiłą. Posiew z pochwy – badanie wykonywane w kierunku paciorkowców typu B, które mogą istnieć w drogach rodnych i mogą zarazić dziecko w czasie porodu. Wynik pozytywny wskazuje na konieczność podania ciężarnej antybiotyku. Jeśli poprzednie badania na toksoplazmozę mówią o braku przeciwciał przeciwko tej chorobie, lekarz zleca w trzecim trymestrze ciąży wykonanie kolejnego badania, by sprawdzić, czy nie doszło do zakażenia. Jeśli kobieta w ciąży ma więcej niż 35 lat lub w jej rodzinie zdarzają się choroby genetyczne, lekarz może zaproponować dodatkowo badania prenatalne. Ich wykonanie nie jest obowiązkowe, zależy od decyzji przyszłych rodziców. Istnieją również badania, za pomocą których można podglądać i podsłuchiwać rozwijające się w łonie dziecko. Są to: badanie USG oraz badanie KTG. Pierwsze badanie USG można zrobić już między 6. a 8. tygodniem ciąży sondą przezpochwową. Ma ono na celu potwierdzenie ciąży, określenie wieku ciążowego zarodka i sprawdzenie miejsca jego zagnieżdżenia się. Generalnie wykonanie USG w ciąży zaleca się trzykrotnie: około 12., 20. oraz 32. tygodnia ciąży. Jest to badanie nieinwazyjne, całkowicie bezpieczne dla dziecka. Badanie KTG sprawdza pracę serca płodu i czynność skurczową macicy. Po raz pierwszy wykonuje się je około 38. tygodnia ciąży. Może być powtarzane aż do czasu porodu, a także robione w jego trakcie. polecamy Kobieta w ciąży szczególnie dba o kondycję swojego organizmu, w którym rozwija się nowe życie. Istotnym jest również to, by monitorowała swój stan zdrowia poprzez odpowiednie badania w ciąży. Na pierwszej wizycie, a także każdej kolejnej, lekarz przeprowadza wywiad oraz wykonuje pomiar masy ciała i pomiar ciśnienia tętniczego. Około 10 tygodnia ciąży lekarz położnik jednoznacznie może stwierdzić obecność ciąży w jamie macicy poprzez pierwsze badania czynności serca płodu. Więcej o istotnych badania usg w ciąży dowiesz się w artykule o badaniach prenatalnych na naszym blogu Ta pierwsza wizyta zapada rodzicom w pamięć, gdyż wtedy słyszą bicie serca maluszka. To również moment, gdy lekarz zleca najwięcej badań, zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Jakie badania laboratoryjne w ciąży? Kalendarz badań w ciąży – do 10. tygodnia Morfologia krwi – badanie ogólne Na pierwszej wizycie lekarz zleca przede wszystkim morfologię krwi. Badanie to ma na celu wczesne wykrycie ryzyka anemii, gdyż większość kobiet w ciąży jest podatnych na spadki hemoglobiny, małopłytkowość i inne odchylenia od normy. Dzięki morfologii możemy też dowiedzieć się, czy w organizmie matki nie toczy się stan zapalny – wskazuje na to podwyższony poziom leukocytów. Badanie ogólne moczu Ze względu na krótką cewkę moczową i jej bliskie sąsiedztwo z odbytem, kobieta w ciąży jest szczególnie narażona na zakażenia układu moczowego. Hormony ciążowe natomiast powodują rozluźnienie mięśni dróg moczowych, a to ułatwia przedostanie się drobnoustrojów do organizmu. Często też zakażenie przebiega bezobjawowo, dlatego tak istotne jest badanie w kierunku tej dolegliwości. Choroba jest bardzo groźna zarówno dla kobiety w ciąży, jak i płodu. Badanie moczu jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne. Podobnie jak morfologia krwi, badanie ogólne moczu, jest powtarzane wielokrotnie w czasie ciąży. Grupa krwi i czynnik Rh Badanie grupy krwi i czynnika Rh to badanie, które pozwoli nam określić, czy istnieje ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego. Jeśli czynnik Rh okaże się ujemny, kobieta objęta jest tzw. immunoprofilaktyką (po każdym krwawieniu w ciąży, profilaktycznie pomiędzy 28 a 30 tygodniem ciąży, otrzyma także w większości przypadków immunoglobulinę anty-D po porodzie, to hamuje wytwarzanie szkodliwych przeciwciał). Określenie grupy krwi jest również koniecznie na wypadek ewentualnej konieczności przetoczenia krwi, np. podczas porodu. Ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego jest jednak w tym przypadku kluczowe, gdyż wpływa na dalszy rozwój płodu. Odczyn Coombsa, czyli przeciwciała odpornościowe (inaczej przeciwkrwinkowe) To kolejne badanie, wpisane w kalendarz badań w ciąży, umożliwiające wykrycie przeciwciał przeciwko krwinkom czerwonym, które wykazują zdolność wiązania się z antygenami erytrocytów. Może to skutkować ich szybkim niszczeniem krwinek czerwonych prowadzącym do wystąpienia niedokrwistości hemolitycznej. Badanie stężenia glukozy we krwi na czczo W pierwszym okresie ciąży przeprowadza się badanie poziomu glukozy czczo. Jeśli stężenie glukozy we krwi w ciąży na czczo nie przekracza 92 mg/dl, oznacza to, że jest prawidłowe. Jeżeli jednak znajduje się w przedziale 92-125 mg/dl, kobieta musi wykonać test obciążenia 75 g glukozy. Standardowo wykonywany jest w połowie II trymestru ( po ukończonym 26 tygodniu ciąży). Test obciążenia glukozą polega na pobraniu krwi na czczo oraz po wypiciu 75 gram glukozy rozpuszczonej w 300 ml wody. Następnie krew badania jest po godzinie (norma do 180 mg/dl) i po dwóch godzinach (norma 153 mg/dl). Jeśli zostanie stwierdzona cukrzyca ciążowa, ciężarna musi zostać objęta pomocą ze strony diabetologa oraz wprowadzić odpowiednie zmiany w stylu życia, by uniknąć powikłań. Czasem sama zmiana żywienia i stylu życia nie wystarcza i lekarz diabetolog musi zlecić insulinę. VDRL – tzw. odczyn Wassermanna Jest to badanie w kierunku kiły. Jeżeli wynik na odczyn VDRL będzie dodatni, należy jak najszybciej przyjąć silny antybiotyk – najczęściej penicylinę. Kurację należy rozpocząć odpowiednio wcześnie, nim krętek kiły zajmie układ sercowo-naczyniowy oraz układ nerwowy. Mimo że zakażenia występują sporadycznie, niosą za sobą poważne konsekwencje. Kobieta w ciąży może zakazić płód, dlatego to badanie jest tak istotne w I trymestrze ciąży. Przeciwciała anty-HIV Dzięki temu badaniu możemy stwierdzić, czy w organizmie matki występują przeciwciała anty-HIV, które wskazują na zakażenie wirusem. To bardzo ważne badanie w ciąży, gdyż kobieta, która jest nosicielką wirusa, może go przekazać dziecku poprzez łożysko, podczas porodu lub podczas karmienia piersią. Dzisiejsza medycyna może temu jednak zapobiec – wcześnie wdrożone leczenie w okresie ciąży to aż 90 proc. szans na urodzenie zdrowego dziecka. Wyniki badań na HIV są poufne. Mimo że należą do badań obowiązkowych w ciąży, kobieta musi wyrazić pisemną zgodę na diagnostykę w tym zakresie. Badanie w kierunku toksoplazmozy – poziom przeciwciał IgG i IgM Badanie w kierunku toksoplazmozy jest bardzo ważne, gdyż choroba nie daje charakterystycznych objawów. Zazwyczaj towarzyszą jej dolegliwości zbliżone do grypy lub też przebiega bezobjawowo. Jest jednak możliwa do uniknięcia i całkowicie wyleczalna, dzięki wykryciu we wczesnym tygodniu ciąży. Toksoplazmoza jest chorobą odzwierzęca, wywołuje ją pierwotniak Toxoplazma gondii, istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że została przebyta, np. w dzieciństwie. Jeśli przeciwciała IgG będą dodatnie, nie ma zmartwień o możliwe zakażenie w ciąży (a tylko takie jest groźne). Infekcja Toksoplazmozą w ciąży może spowodować wady u płodu, których większość możemy zauważyć w badaniach prenatalnych – Jak czytać badania prenatalne dowiesz się tutaj. Jeśli jednak IgG są ujemne, należy zachować szczególne środki ostrożności – przede wszystkim higiena podczas przygotowywania posiłków, dokładne mycie rąk , sprzątaniu kuwet kotów domowych Jeśli kobieta jest narażona na zarażenie toksoplazmozą, badanie jest powtarzane w kolejnych trymestrach ciąży. Kalendarz badań w ciąży obejmuje również przeciwciała IgM Toxoplazmozy, które świadczą o świeżej infekcji -gdy są dodatnie pilnie należy skontaktować się z lekarzem chorób zakaźnych, który ustali dalsze postępowanie. Badania w kierunku różyczki – poziom przeciwciał IgG i IgM Różyczka to choroba wirusowa, większość z nas kojarzy ją z okresu dzieciństwa. W ciąży prowadzi do wielu groźnych powikłań, stąd też badanie jest w harmonogramie diagnostyki do 10 tygodnia ciąży. Obecność przeciwciał IgG świadczy o tym, że przyszła mama była zaszczepiona bądź w przeszłości przechorowała różyczkę, jest więc uodporniona. Wynik dodatni przeciwciał IgM informuje o trwającej infekcji bądź też o tym, że wystąpiła w ostatnim miesiącu. Jeśli badanie nie wykazało przeciwciał, kobieta musi zachować ostrożność w kontaktach z dziećmi w wieku przedszkolnym. Badania HCV – ryzyko wirusowego zapalenia wątroby typu C To również bardzo istotne badanie, wykonywane przez upływem 10 tygodnia ciąży. Jeśli wynik będzie pozytywny, kobieta zostanie skierowana do poradni chorób zakaźnych. Badania prenatalne – w którym tygodniu ciąży należy wykonać? Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca przeprowadzenie badania w czasie przypadającym na 11- 14 tydzień ciąży. Badania w kierunku ryzyka wystąpienia wad genetycznych w tym Zespołu Downa i innych wad genetycznych, składają się z dwóch części. Należy wykonać: badania USG, tzw. USG genetyczne, zgodnie ze standardem FMF (Fetal Medicine Foundation – Fundacja Medycyny Płodowej) oraz przez lekarza posiadającego aktualny certyfikat uprawniający do przeprowadzenia badania badanie krwi – test PAPP-A: składający się z wolnej podjednostki HCG oraz białka PAPPA badanie wolnego DNA płodu, jakim jest test SANCO daje blisko 100% pewność co do wad genetycznych. Szczegóły tego nieinwazyjnego badania poznasz tutaj Czasem jeśli ryzyko wad genetycznych jest wysokie (powyżej 1:300) ciężarne decydują się na badania inwazyjne, głównie amniopunkcję, o zabiegu tym możesz przeczytać w naszym artykule. 15-20 tydzień ciąży – kalendarz badań przyszłej mamy Według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, badania w ciąży przypadające na ten czas to pomiar masy ciała, pomiar ciśnienia tętniczego, morfologia krwi, badanie ogólne moczu. 15-20 tydzień ciąży to również czas, gdy lekarz może określić płeć dziecka. W czasie tzw. badania połówkowego, wykonywanego pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży lekarz mierzy również długość kanału szyjki macicy. Jest to istotne z punktu widzenia zagrożenia porodem przedwczesnym, o czym możecie przeczytać tutaj. Pomiędzy 24 a 28 tygodniem – test obciążenia glukozą (OGTT) To badanie należy wykonać pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży (najlepiej po ukończonym 26 tygodniu ciąży). Polega na trzykrotnym pobraniu krwi, w celu ustalenia poziomu glukozy- pierwszy raz na czczo, następnie po spożyciu 75 g glukozy oraz po 1h i 2h od pierwszego pobrania. U kobiet ciężarnych nawet jeden wynik, który odbiega od normy, jest wskazaniem do podjęcia kroków w celu łagodzenia cukrzycy ciążowej. Ważne jest kontrolowanie masy ciała przyszłej mamy. Badania w ciąży – 33-37 tydzień W tym tygodniu ciąży kobieta powinna wykonać badanie ogólne moczu. Oprócz tego należy wykonać morfologię krwi. Lekarz ginekolog pobiera też w tym okresie wymaz z pochwy i odbytu w kierunku bakterii – paciorkowce z grupy B (tzw. GBS), których obecność potwierdzona powoduje konieczność podawania antybiotyku w czasie porodu. Bakterie te nie są groźne dla ciężarnej, ale mogą wywołać zapalenie płuc o noworodka, dlatego podajemy w czasie porodu antybiotyk aby zmniejszyć populację bakterii w drogach rodnych i w ten sposób zabezpieczyć noworodka. Zgodnie z zaleceniami ministra zdrowia, w tym tygodniu ciąży należy też powtórzyć badanie przeciwciał anty-HIV oraz antygen HBs. W tym okresie w czasie badania ginekologicznego lekarz zwraca też uwagę na wydzielinę pochwową ponieważ jej zmiana na wodnisty charakter może oznaczać przedwczesne odpływanie wód płodowych, co jest groźne zarówno dla płodu jak i ciężarnej. Przygotowaliśmy specjalny artykuł o przedwczesnym odpływaniu wód płodowych. 38-39 tydzień ciąży 38-39 tydzień ciąży to powtórka cyklicznych badań. Lekarz powinien wykonać badania USG w celu oszacowania masy płodu. Przeprowadzi również pomiar ciśnienia tętniczego. W tym czasie często wykonywany jest zapis KTG. Jakie badania wykonać w 40 tygodniu ciąży? W 40 tygodniu ciąży, czyli bezpośrednio przed porodem, należy wykonać badanie ogólne moczu. Badanie to jest wykonywane bardzo często, podobnie jak pomiar ciśnienia tętniczego i pomiar masy ciała. W tym czasie ciąży, wykonywane jest często KTG, które sprawdza czynności serca płodu. Ginekolog w usg sprawdza też prawidłowość przepływów w naczyniach płodu, czyli wykonuje tzw. badanie przepływów Dopplera. Jak widać, w czasie ciąży przeprowadza się szereg różnorakich badań, a każde z nich jest bardzo istotne. Podczas konsultacji lekarz ginekolog dokładnie omawia wyniki z pacjentką, przez co przyszła mama może czuć się bezpieczna i spokojna o zdrowie swojego maleństwa.

kalendarz badań usg w ciąży